Vasten roept bij velen een associatie op met onthouding. Het vastentrommeltje, waarin kinderen al hun snoepjes moeten doen gedurende de veertig dagen tot Pasen, is er een bekend voorbeeld van. Er zijn mensen, ook binnen de gemeenschap van de Kloosterkerk, die aan vasten doen in de veertigdagentijd. Ze komen eens in de twee weken in de kerk bij elkaar. Zij benadrukken dat het voor hen geen periode is van ‘afzien’. Ze zeggen zelfs dat die tijd hen goed doet en dat ze er naar uit kijken. De woensdag na carnaval bezocht ik de eerste bijeenkomst van de groep. Mensen vertelden van hun motivatie om mee te doen, er werd gelezen in de bijbel volgens de meditatieve methode van de lexio divina. Daarna volgde een korte vesper. De bijeenkomst in de lege kerk had een grote intensiteit voor mij. Het was donker op wat kaarslicht na. Ik stelde me voor hoe we hier in de goede week weer zouden zitten, dan zou het buitenlicht naar binnen vallen.

Hoe weinig vermoedden we toen dat we deze vastentijd niet regelmatig zouden samenkomen.

Reinder de Boer sprak ik na afloop van de eerste bijeenkomst. Hij bevestigde dat veel mensen die vasten, besluiten om gedurende veertig dagen van bepaalde zaken af te zien. Dat kan gaan van niet/minder snoepen of drinken tot Netflixfilms kijken of roddelen. “Van iets afzien, schept ruimte voor iets anders”, legde hij uit. Op die manier bezien, biedt vasten nieuwe mogelijkheden.

Charlotte Janse, die ik de volgende dag sprak, vertelde dat zij van huis uit is opgevoed met een ritueel rond de veertigdagentijd. Haar ouders deden aan een vorm van vasten door een maaltijd per week te vervangen door water en brood. “Het fijne bij de vastengroep van de Kloosterkerk vind ik dat het niet alleen over minder gaat, maar ook over iets toevoegen, over aandachtig leven en tijd nemen om stil te staan bij dingen.” Stilte is ook belangrijk voor Reinder de Boer. “Stilte is in deze kerk wel eens wat moeilijk te organiseren”, verzuchtte hij met een milde glimlach. “Maar in de veertigdagentijd brengen we het in de vastengroep tot stand om stil te zijn. Stilte is belangrijk en ik houd er van.”

Het was de dagelijkse routine, die Margreet Kerkmeer er toe bracht om ook eens een andere vorm dan de vastengroep te proberen. “De vastengroep komt eens in de veertien dagen bij elkaar, maar ik wilde op dagelijkse basis het gevoel hebben met anderen samen hier mee bezig te zijn.” Ze vond een website met een dagelijkse handreiking voor meditatie tijdens de veertigdagentijd: www.ignatiaansbidden.org. De site biedt, naast een dagelijkse meditatie, de mogelijkheid te reageren en ervaringen te delen.

Als ik de drie eind maart opnieuw benader en vraag wat de veranderde situatie betekent voor het vasten, antwoorden ze: “Niet zo veel. Vasten is een tijd van inkeer. Dat verandert niet door de corona maatregelen.” “Maar”, zegt Charlotte Janse, ”mijn gedachten worden door alles waar we nu mee worden geconfronteerd wel wat afgeleid van de kern van de veertigdagentijd. Dat is niet erg. In zekere zin is het nu bij uitstek een tijd van onthouding geworden.” Reinder de Boer: “Het is of een groot deel van onze samenleving is gaan vasten…Dat heeft iets louterends.” De discipline van de vasten helpt hem om deze tijd goed door te komen. Zo legde hij zichzelf aan het begin van de veertigdagentijd een restrictie op voor het gebruik van social media. Dat scheelt nu een hoop hijgerige berichtjes. Dat komt goed uit in deze tijd van corona.

Karin de Leeuw

Redactie Nieuwsbrief

Stille week

U kunt ons via www.kerkomroep.nl  beluisteren op:

Witte Donderdag 9 april    20.00 uur       Avondgebed – ds. Rienk Lanooy

Goede Vrijdag 10 april         20.00 uur       Passievesper – ds. Rienk Lanooy

Paasmorgen 12 april            10.00 uur       Ochtendgebed – ds. Rienk Lanooy

Paasnacht 11 april  In de paasnacht is er geen rechtstreekse dienst via Kerkomroep. Ds. Rienk Lanooy en Geerten van de Wetering bereiden een aantal audiofiles voor met tekst en muziek die op de website zijn te vinden onder ‘Preken’ (Paasnacht). Zie voor meer informatie over de opzet van de diensten in de Stille Week de tekst ‘Van de predikant’