De Kloosterkerk is een plek die een zeldzame gelegenheid biedt om oog in oog te staan met een deel van onze vaderlandse geschiedenis. Die is tastbaar en zichtbaar in de architectuur van het gebouw. De geschiedenis gaat terug tot 1403 toen de kloosterkapel van de Dominicanen gebouwd werd. Het gebouw heeft daarna dienst gedaan als ziekenhuis, maar ook als paardenstal en kanonnengieterij. Tot in 1617 Prins Maurits de kerk in gebruik neemt. Dat is het begin van de band met de Oranjes die tot op de dag van vandaag voortduurt. De Kloosterkerk is tevens de laatste rustplaats van dichter en staatsman Jacob Cats en van natuurkundige Gabriel Fahrenheit. Het gebouw en de verhalen vormen het tastbare en virtuele decor voor tal van activiteiten. De Kloosterkerk heeft een actieve protestantse gemeente, maar is ook podium voor allerlei artiesten, vooral musici. De Kloosterkerk is meer dan een kerk. Het is een gebouw dat leeft. Het staat in het hart van Den Haag, middenin het historische en culturele centrum van de stad. Dankzij de inspanningen van velen in het verleden staat het gebouw er na al die eeuwen nog steeds. Om deze sfeervolle plek ook voor toekomstige generaties te behouden, is uw steun van harte welkom.
Hoe kunt u ons steunen?
Voorop gesteld dat we elke bijdrage verwelkomen, onderscheiden we drie vormen van steun: steunpilaren (vanaf € 150 per jaar)
steunbogen (vanaf € 1.200 per jaar)
steunberen (vanaf € 5.000 per jaar)
Afhankelijk van uw keuze ontvangt u één of meerdere keren per jaar een uitnodiging voor een culturele bijeenkomst met muziek en/of beeldende kunst, een exclusieve rondleiding door het gebouw, bijzondere concerten of een uitgebreide toelichting bij de zomerexpositie. We houden u uiteraard op de hoogte van het wel en wee van het monument.
Voor de werving van financiële middelen voor onderhoud en restauratie is de Stichting Monument Kloosterkerk in het leven geroepen. De stichting heeft een Culturele ANBI-status. Dit betekent dat uw periodieke schenking (voor minimaal vijf jaar, vastgelegd in een overeenkomst) met een factor 1,25 fiscaal aftrekbaar is. U kunt het formulier downloaden, invullen, ondertekenen en mailen naar monument@kloosterkerk.nl
Ziet u zichzelf als een ‘steunpilaar’, ‘steunboog’ of ‘steunbeer’ voor de Kloosterkerk, mail dan naar monument@kloosterkerk.nl of bel met Emilie Schreuder M 06 4878 1970.
Natuurlijk is ook een eenmalige donatie van harte welkom: NL41 ABNA 0519 8730 68 t.n.v. Stichting Monument.
Bezoek het kerkgebouw
De Kloosterkerk is open voor bezoek van eind mei tot en met begin sept op dinsdag t/m zaterdag van 12.00-16.00u. Rondleidingen voor groepen (maximaal 15 personen) zijn het hele jaar door op aanvraag mogelijk via het Kerkelijk Bureau. Klik hier voor de contactgegevens (mail en telefoonnummer). Per groep vragen wij € 40,- voor een rondleiding.
Bezoek de kerk
Elke zondag vindt er een kerkdienst plaats van 10.00 tot ca. 11.00 uur. De dienst van de laatste zondag van de maand (juli uitgezonderd) heeft het karakter van een cantatedienst. Een cantatedienst begint om 10.30 uur. Voor een overzicht van de diensten, klik hier. In de Apostelkapel vinden bezoekers ruimte voor stilte, gebed en meditatie. Daar is ook een kaarsentafel om een kaarsje aan te steken voor iets dat je bezighoudt.
Wie geïnteresseerd is in wat er nog meer in de Kloosterkerk te doen is, kan hier de agenda raadplegen.
In de Kloosterkerk zijn fotokaarten en kaarsen verkrijgbaar. Via een QR code kunt u de historie van de kerk online nalezen. Verder is er een folder beschikbaar met een kort historisch overzicht en informatie over het interieur van de kerk.
Hieronder treft u een gefilmde impressie van de Kloosterkerk in verleden en heden.
De Kloosterkerk is een monument en een gebouw met een verhaal
Als de middeleeuwse hertogin Margaretha van Kleef vandaag de Kloosterkerk zou binnenlopen, zou de ruimte haar nog vertrouwd voorkomen. Het was echt ‘haar’ kerk. Omstreeks 1400 had zij het initiatief genomen tot de bouw van het Dominicaner klooster aan het Lange Voorhout. Zij was de vrouw van Graaf Albrecht van Beieren (graaf van Holland, Zeeland en Henegouwen).
De kerk had een prachtig, hoog gotisch koor, waar de monniken Gods lof zongen. Zij verrichtten hun pastorale arbeid in ‘Die Haghe’ en omstreken. En met succes: weldra kwamen de dorpelingen naar de Kloosterkerk voor troost en bemoediging. Zo werd de Kloosterkerk een belangrijke ontmoetingsplaats in de stad.
In 1420 werd het klooster getroffen door een grote brand. De kerk was in deze periode overigens aanmerkelijk kleiner dan nu. Omstreeks 1540 werd de kerk vergroot. De kerk en het klooster werden tot het einde van de 16e eeuw intensief gebruikt.
Met de reformatie braken er voor de monniken zware tijden aan. Tijdens de beeldenstorm van 25 augustus 1566 werd veel vernield en geplunderd en moesten de monniken de wijk nemen. Het klooster werd nog een paar jaar door een aantal monniken bewoond; in 1574 vertrokken de laatsten. De Geuzen hadden hun intrek genomen in de stad.
In 1576 werd het klooster door de Staten van Holland verhuurd aan de magistraat van Den Haag, die daarvan een ziekenhuis maakte. Ongeveer 12 jaar stond de kerk leeg en raakte in verval. Er werd zelfs met de gedachte gespeeld ook de kerk te slopen. In 1588 zocht een compagnie ruiters een onderkomen en kwam in de voormalige kerk terecht. De kerk werd een paardenstal. Maar het kon nog erger… In 1589 werden de kerk en het koor ingericht als geschutsgieterij voor de Staten van Holland en West-Friesland. Pas in 1665 werd aan de rand van Den Haag een nieuw “geschutshuis” gebouwd. Op 3 november 1690 ontplofte munitie die in de kerk lag opgeslagen. Slechts één muur van het klooster bleef overeind staan. Ook deze staat er nog en is opgenomen in de nieuwbouw van de Algemene Rekenkamer.
Sinds Maurits’ historische gang naar de Kloosterkerk is zij in de volksmond de Prinsenkerk gaan heten. De band met de Oranjes bleef. In de Kloosterkerk heeft door de eeuwen heen een reeks van kerkelijke plechtigheden van het Oranjehuis plaatsgevonden. In 1625 werd er het huwelijk van Frederik Hendrik en Amalia van Solms ingezegend. Later in die eeuw werd er de dienst ter gelegenheid van de benoeming van stadhouder prins Willem III tot koning van Engeland gehouden. De band met het Oranjehuis duurt voort tot in onze tijd. Koning Willem Alexander heeft er belijdenis gedaan en zijn derde dochter Ariane is er gedoopt.
Na de Tweede Wereldoorlog kende de kerk een nieuwe start. De Duinoordgemeente moest noodgedwongen op zoek naar een ander gebouw: hun kerk was op last van de Duitsers afgebroken. Herbouw bleek onmogelijk en de gemeente vestigde zich definitief in de Kloosterkerk. Tussen 1952 en 1957 werd de kerk ingrijpend verbouwd en werd veel van het meubilair van de oude Duinoordkerk in de Kloosterkerk geplaatst: de prachtige kansel uit het einde van de 17e eeuw, de Avondmaalstafel en zelfs het grote mozaïek kregen zo een nieuwe bestemming. In de kerk is een gedenkplaat aanwezig voor Jacob Cats. Deze markeert de plaats waar deze staatsman en dichter op 17 september 1660 is begraven. Ook Fahrenheit (1686-1736) ligt in de Kloosterkerk begraven.
Sinds de dagen van prins Maurits is de kerk protestants gebleven. De stadhouder zou wellicht opkijken van de diversiteit van de activiteiten die er plaatsvinden, zowel op religieus, als op cultureel gebied. Maar wat het gebouw aan het Lange Voorhout door de eeuwen heen behouden heeft, is haar betekenis voor de stad als ontmoetingsplaats van mensen met elkaar en God.